نويسنده: علي محمد رفيعي محمدي





 

 عوامل تحکيم خانواده (1)

* محبت سرچشمه ي همه ي خوبي ها
* نتيجه ي محبت همسران نسبت به هم
* شيوه هاي داد و ستد عاطفي
* روايات در مورد محبت به همسر
* ويژگي هاي همسران برتر در محبت
* روش محبت زنان نسبت به مردان
* برخورد توأم با احترام

محبت سرچشمه ي همه ي خوبي ها

« اگر در زندگي محبت باشد سختي هاي بيرون خانه آسان و رابطه ي انساني براساس محبت تنظيم مي گردد. محبت همزيستي را آسان و خانواده را پايدار مي کند. و کارهاي سخت به برکت محبت آسان مي شود ». (1)
« زن و شوهر هر چه محبت کنند زياد نيست. جايي که محبت بيش از حد ايرادي ندارد محبت در خانه است. محبت اعتماد مي آورد. محبت زماني پايدار است که طرفين حقوق يکديگر را رعايت نمايند ». (2)
محبت فقط يک احساس محض و يا کلام تنها نيست. محبت صرفاً يک واکنش احساسي و هيجاني نيست. محبت تنها در تقديم يک هديه، گفتن يک جمله ي زيبا و نگاهي پرمعنا خلاصه نمي شود. همه ي اينها مي تواند نشانه هايي از رفتار محبت آميز باشد، اما محبت يک مرام تربيتي و شيوه ي زندگي است. محبت متعالي ترين رفتارهاست. محبت زيباترين جلوه ي ايمان و با شکوه ترين رفتار مذهبي است. محبت پاسخي به گران قدرترين نياز فطري انسان است. در يک کلام محبت آميزه اي از گذشت و ايثار، شجاعت و صداقت، حق شناسي و عدالت، صبوري و همدلي و احسان است.
رفتار محبت آميز رفتاري است. توأم با گذشت و اغماض از کاستي ها، نارسايي ها، غفلت ها، ضعف ها و جهالت ها. رفتار محبت آميز، رفتاري است همراه با ايثار، قرباني کردن هوس ها و کشش هاي نفساني، فداکردن ميل ها و منفعت ها، تحمل سختي ها و لب فروبستن ها، سوختن و روشني بخشيدن. تشنه ماندن و در انديشه ي سيراب کردن ديگران سوختن.
رفتار محبت آميز، رفتاري است با تبلور زيباترين جلوه هاي شجاعت اخلاقي و به دور از هر گونه تحقير و استهزاء، بدزباني و ناسازگويي، تهمت و افترا، دروغ، دورويي، نفاق، غيبت و موذي گري. بسياري از غيبت ها، تهمت ها، دورويي ها و رفتار منافقانه و آزارگرانه، ناشي از فقدان يا ضعف شجاعت اخلاقي است؛ به همين دليل از پايه هاي سستي ناپذير بناي محبت انسان در برابر محبوب، شجاعت اخلاقي و بالطبع خوش زباني، صلي الله عليه و آله راحت و صداقت است.
احساس قدرداني و حق شناسي و تشکر از زحمات و رفتارهاي مطلوب ديگران، به ويژه برخورداري از زبان سپاس در برابر همسر، نشاني از جلوه هاي محبت آميز است.
عدالت در رفتارهاي فردي و اجتماعي، عدالت در نگاه کردن، عدالت در سخن گفتن و عدالت در حق شناسي، از عمده شاخص هاي محبت است.
يکي ديگر از مفاهيم گل واژه ي محبت، صبوري است.
فرموده پيامبرصلي الله عليه و آله:
« صبر گنجي از گنج هاي بهشت است. (3)
« از ديگر رفتارهاي محبت آميز همسران برتر، همدلي و همراهي ايشان است. محبت به معناي ديگر، يعني: گذشتن از مرز خودبيني ها و تکروي ها و کجروي ها و همدلي و همراه شدن با همسر و همسفر و بالاخره محبت يعني احسان.
رفتار محبت آميز، رفتاري است توأم با نيکي و احسان. همسران با محبت و برتر آناني هستند که در زندگي روزمره، بيش از ديگران خود را با احسان، به صفت محسنين متصف مي نمايند. »(4)
پيامبر صلي الله عليه و آله فرمودند:
« انکم لن تسعوا الناس باموالکم فسعوهم باخلاقکم ».
شما اگر به وسيله ي اموال خود نمي توانيد علاقه ي مردم را به خود جلب کنيد. پس اين کار را با اخلاق نيکوي خود انجام دهيد. (5)
در سوره ي روم آيه ي 21، خداوند بعد از عبارت( أَزْوَاجاً لِتَسْکُنُوا إِلَيْهَا ) مي فرمايد: ( وَ جَعَلَ بَيْنَکُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً ) اين محبت وديعه ي گران قدر الهي است. در حقيقت محبوب مطلق، خداست و خالق محبت و عامل و اهداگر آن نيز خداوند متعال است.
مرحوم علامه طباطبايي در تفسير الميزان، در ذيل آيه ي 21 سوره ي روم اين روايت را از پيامبر صلي الله عليه و آله لي الله عليه و آله نقل کرده اند که:
« قول الرجل للمراه اني احبک لا يذهب من قلبها ابدا ». (6)
به همسرت بگو دوستت دارم، تا ابد از قلب او بيرون نمي رود.
متأسفانه وقتي در کلاسها اين روايت خوانده مي شود بعضي متربيان مي گويند، زنها سوء استفاده مي کنند، لوس مي شوند و بعضي مي گويند: من خجالت مي کشم به همسرم بگويم دوستت دارم، در برنامه هاي تلويزيوني « هزار راه نرفته » چنين صحنه اي را نشان داد که خانم ها از مردان خود شکايت داشتند که: همسران ما حتي يک بار به ما نگفته اند دوستت دارم!
نياز به محبت مهمترين نياز انسان است.

نتيجه ي محبت همسران نسبت به هم

الف ) انگيزه و اميد به زندگي در آنان بالا مي رود.
ب ) از انحرافات اخلاقي به دور مي مانند.
ج ) احساس رضايت دروني دارند.
د ) به محبت کننده علاقه پيدا مي کنند.
هـ ) کساني که محبت مي کنند افراد خيرخواه، خوش قلب و مهربان هستند.
و ) زن و مرد که به هم محبت مي کنند، حس اعتماد به نفسشان زياد مي گردد.
لذا مي گويند: راننده وقتي باک بنزين خود را پر مي بيند با اطمينان حرکت مي کند.
ظرفيت محبت زنان وقتي از محبت پر شد با اعتماد و اطمينان به زندگي ادامه مي دهند. زناني که از محبت مرد محروم اند دچار اضطراب، افسردگي و سرخوردگي هستند و در بعضي از موارد ديده شده که زن براي پيدا کردن اين محبت از طريق تماس تلفني به گناه هم افتاده است. انسان ها تشنه ي محبت اند. برخي از روان شناسان مي گويند: درست است که ارضاي جنسي و علاقه به بقاي نسل در زندگي مشترک مؤثر است، ولي نبايد غفلت کرد که گاه فردي ازدواج مي کند تا مهر و محبتي را جايگزين محبت ديگري نمايد. اين عده معتقدند که عطش مهر و عطوفت انسان ها را به ازدواج وادارمي سازد. بديهي است که اين مهر و محبت هر قدر خالصانه تر باشد، تجليات وحدت و يگانگي، پر فروغ تر و ملکوتي تر خواهد بود. بررسي هاي آمار اين واقعيت را آشکار مي کند برخي از افرادي که به اعمال منافي عفت آلوده مي شوند جزو کساني هستند که در محيط خانوادگي خود هيچ گونه نشانه اي از مهر و محبت نديده اند. اين عده به عنوان« اصل جبران » سعي مي کنند در خارج از خانه فردي را بيابند که به آنان مهر و محبت بورزد.
در بررسي جوامع روستايي، آمارها حاکي از آن است که ميزان طلاق در روستاها به مراتب کمتر از شهرهاست. زيرا در محيط روستايي بين زن و مرد محبت وجود دارد و هر دو با صفا و صميميت با هم زندگي مي کنند. آنچه به زندگي خانوادگي حيات و جان مي دهد تجليات مهر و محبت است والا اثاث خانه از قبيل پرده و مبل و. . . هرگز نمي تواند در خانه شادي و لذت را به وجود بياورد، بلکه اين انسان ها هستند که با ابزار مهر و محبت به ديگران در آنان تحرک و فعاليت مي آفرينند.
علي عليه السلام مي فرمايند:
« التودّدُ نصف العقل ». (7)
مهرورزي نيمي از عقل و خرد است.
بايد بدانيم که هيچ چيزي به اندازه ي محبت انسان ها را دگرگون نمي سازد. لذا در مواردي که بين زن و مرد اختلافاتي به وجود مي آيد، به جاي قهر کردن ها و بي اعتنايي ها بايد بکوشند به خاطر خدا و انسانيت برخوردي محبت آميز داشته باشند. « دفتر زندگي با عشق و محبت آغاز شد و جلوه هاي گوناگون جمال و کمال در کل هستي پديد آمد ». (8)

شيوه هاي داد و ستد عاطفي

به چهار روش مي توان محبت را به همسر خود ارائه داد.
1. محبت بصري 2. محبت قلبي
3. محبت ابزاري 4. محبت کلامي

1. محبت بصري يا چشمي

يکي از راه هاي محبت به همسر، محبت از ناحيه ي چشم است.
بعضي از روان کاوان اعتقاد دارند چشم داراي امواج مثبت و منفي است. وقتي شما به چشمان همسرخود نگاه مي کنيد مي توانيد عشق، علاقه، محبت، تنفر، اعتراض و انتقاد را از آن ها بخوانيد. لذا در روايت داريم که نگاه به پدر و مادرتان محبت آميز باشد. (9) در روايت از نبي مکرم نقل شده است:
« وقتي زن و مرد نگاه محبت آميز به هم مي کنند، نگاه رحمت الهي را به خانه مي آورند ». (10)
گاهي نوع رفتار همسران نسبت به هم خصمانه مي گردد. لذا مردان و زنان به علت رفتارهاي نسنجيده ي غير منطقي و غير معقول، نه تنها از نگاه کردن به هم لذت نمي برند، بلکه از چشم هم مي افتند.
داني که دلبر با دلم، چون کرد و من چون کردمش *** او از جفا خون کرد و من، از ديده بيرون کردمش
يعني به علت رفتارهاي خصمانه، و ناراحت کردن يکديگر، از چشم هم مي افتند و اين شروع يک خطر بزرگ درروابط همسران است.

جاذبه هاي نگاه

همسران برتر و موفق همواره با چشماني مهربان و خريدار محبت و نگاه هاي گرم و گيرا بسان آهن ربا، به يکديگر چشم مي دوزند. چرا که چشم ها سخن مي گويند و نگاه ها از قوي ترين جاذبه ها هستند انسان مي تواند دنيايي از خواستن ها و محبت ها را با نيم نگاهي پر معنا بيان کند. جاذبه هاي نگاه از سرمايه هاي ذي قيمت آدمي است. و خوشا به حال همسراني که به رغم گذشت سالهاي سال از آغاز زندگي مشترک خود، هنوز هم گرمي و مهرباني نگاهشان بسان روز اول آشنايي، حکايت از مهر و محبت و عشق و وفا دارد.
ما همه ي عشق را از نگهي خوانده ايم
پاک بشوي از کتاب، لفظ و عبارات را
همسران برتر، حتي لحظه اي در بهره گيري از اين منبع محبت دريغ ندارند و نگاه هايشان هميشه گيرا و جذاب و مملو از معناي محبت است. همسران برتر به خوبي آگاهند که انسان ها همگي محبت پذير و قهر گريزند، از اين رو هرگز با نگاه هاي تند و قهرآميز به يکديگر نمي نگرند. جاذبه هاي نگاه به گونه اي است که گاه مي توان در يک لحظه، از تلاقي دو نگاه تصويري از انديشه و تبلوري از حرکت ها و رفتارهاي تازه را تجسم نموده؛ اما با کمال تأسف گاه شاهد آنيم که زاويه ي انحراف از مسير مطلوب حيات نيز با نخستين نگاه هاي پرمعناي نامحرمان آغاز مي گردد. به همين دليل است که خالق زيبايي ها و جاذبه هاي حيات در قرآن مي فرمايد:
( قُلْ لِلْمُؤْمِنِينَ يَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ . . . ) . (11)
به مؤمنان بگو چشمان خود را از نگاه به نامحرمان فرو گيريد. همسران برتر به روشني مي دانند که شريک زندگيشان هميشه به محبت نياز دارد و خريدار نگاه هاي پر محبت است، از اين رو همواره با چشمان پر مهر و نگاه هاي پرجاذبه، امواجي از محبت را به دل و جان او روانه مي سازند. (12)

2. محبت قلبي

اولين و ابتدايي ترين مرحله ي داد و ستد عاطفي، شيوه ي قلبي و باطني آن است. به اين ترتيب که قلب خاستگاه و رويشگاه تمامي ارتباطات و مناسبات انساني است. آنچه که برزبان جاري مي شود و يا از اعضا و جوارح آدمي صادر مي گردد، از نهان گاه دل بر مي خيزد. قلب سرچشمه ي فياض احساسات و تمايلات است. از اين رو هرگز نبايد به احساسات و عواطف منفي اجازه داد که به زواياي قلب آدمي نفوذ کنند. و آن را تحت تأثير قرار دهند. چه، در اين موقعيت، عواطف نامطلوب نسبت به يک فرد، به تدريج رشد نموده، به نفرت و خصومت عليه وي مبدل مي گردند. اگر انسان در کشتزار قلب خود بذر نفرت کاشت، طوفان درو خواهد کرد. صورت ديگر قضيه اين است که زمينه را براي پرورش احساسات مثبت و عواطف سازنده نسبت به همسر فراهم نموده، قلب را بستر رويش حالاتي اين گونه قرار دهيم و به عبارتي، قلب را تربيت کنيم و همان دسته احساسات و عواطفي را که مايليم ديگران( به ويژه همسر و فرزند ) نسبت به ما ابراز نمايند، ما در کانون درون ( قلب ) نسبت به آنها پرورش دهيم. تداوم اين امر چشمه هاي فياضي را در نهاد انسان به وجود مي آورد و آثار شکوهمند آن بر روابط او با ديگران، تجلي خواهند نمود. (13)

3. محبت ابزاري

استفاده از ابزار، راهي براي بيان محبت ابزاري است. دادن يک شاخه گل، بوسيدن، دست دادن، هديه خريدن و نوازش کردن از راه هاي انتقال محبت ابزاري است. علي عليه السلام مي فرمايند:
« تهادوا تحابوا؛ (14) هديه بدهيد، محبت زياد کنيد.
پيامبر صلي الله عليه و آله فرمودند:
« هديه دادن مرد به همسرش موجب زيادي عفت او خواهد شد ». (15)
در روايت نقل شده وقتي پيامبر صلي الله عليه و آله به کسي دست مي دادند دستشان را نمي کشيدند. (16)
پيامبر فرمودند:
« اگر مردي همسر مومن خود را ببوسد دو ملک او را در بر مي گيرند و او[نزد خدا]مانند کسي است که براي جهاد شمشير به دست گرفته است. (17)
دست دادن يک نوع محبت ابزاري است، گاهي سالها کينه و نفرت با يک دست دادن از بين خواهد رفت. استعمال عطر از طرف خانم و يا اين که خانم وضع ظاهر جذابي براي همسر دارد در واقع يک نوع محبت ابزاري است. بنده توصيه مي کنم آقايان با خريد طلا و هديه دادن به همسر اين محبت را به همسر خودشان عملاً نشان دهند. به قول يکي از بزرگان مي فرمدند: بعضي زنها نسبت به طلا خيلي حساسند و علاقمند هستند. خانم ها حاضرند يک عمري در زنداني زندگي کنند که ميله هاي آن طلا باشد! خريد طلا چند مزيت دارد.
1. يک هديه گرانقيمت است.
2. ماندگار است.
3. مواقع ضروري قابل استفاده است.
4. زنها با آن خيلي خوشحال مي شوند.
طبخ غذاي باب ميل مرد، يا چيدن ميز غذا با فرم و شکل خاص، تغيير دکوراسيون و نظم در امور خانه همه و همه يک نوع ابزار محبت ابزاري است.
زنان به عشق و علاقه، مهر و محبت زمزمه ي عاشقانه و عشق ورزي، بيش از امور جنسي و عشق بازي علاقمندند، زيرا تأمين نيازهاي جنسي طرف مقابل يک نوع محبت ابزاري است و اين نکته ظريف را مردان جوان بايد به خوبي بدانند. روابط جنسي خشک و خالي که بدون مقدمه و مؤخره باشد، روابط جنسي که صورت يک عمل فيزيکي و مکانيکي را به خود بگيرد، هرگز مطلوب زنان نيست، آنان مايل نيستند وسيله ي تخليه ي تمايلات شهواني مردانشان قرار گيرند. دريچه ي قلب زنان به روي يک رابطه ي محبت آميز بيشتر باز مي گردد تا يک رابطه ي جنسي داغ و پرشور. زنان به مهر اصيل و عشق و علاقه چشم دوخته اند نه تمايلات جنسي. لذا اگر چه رابطه ي جنسي يک نوع محبت ابزاري است ولي زنان بيشتر دوست دارند توسط همسران خود درحين عمل جنسي درک بشوند.

3. محبت کلامي

يکي از توانايي هاي روحي و جاذبه هاي شخصي آدمي، ابراز محبت او نسبت به همسر و شريک زندگي اش است. چه بسا کساني که در دل، همه گونه محبت نسبت به همسرشان دارند ولي توانايي ابراز آن را ندارند و در نتيجه، عدم اطمينان خاطر در خود و همسر مي آفرينند و ابرهاي سياه ترديد و ناامني بر زندگي شان سايه مي افکند و ناآگاهانه شکست خود را در زندگي به سرنوشت، بخت و اقبال بد نسبت مي دهند.
موانعي که در مسير ابراز محبت، راه را سد مي کنند عبارتند از:
الف ) عدم معرفت
ب ) غرور بي جا
ج ) حجب و حياي افراطي
د ) احتمال اين که طرف مقابل سوء استفاده کند.

الف: عدم معرفت

آموزش مسايل زندگي به دختران و پسران که در آستانه ي ازدواج قرار دارند، معرفتي کارآمد و مطلوب مي آفريند و آن ها را با وظايف و مسئوليت هايشان، از جمله: شيوه هاي ابزار محبت، آشنا نموده، بخشي از مخاطراتي که يک زندگي جوان و نوپا را تهديد مي کند، رفع مي نمايد.

ب: غرور بي جا

غرور، آفت ديگري است که راه را بر تبادل عاطفي مي بندد. برخي از همسران جوان، به ويژه مردها در اظهار محبت نسبت به همسرشان نوعي خست عاطفي به خرج مي دهند و لازمه ي مردانگي را پرهيز از اين گونه اظهارات و توجهات مي دانند؛ در حالي که مردان بزرگ و با شخصيت در بذل عواطف خالصانه و صميمانه نسبت به همسر، کوچک ترين ترديدي به خود راه نمي دهند. نمونه هاي زنده ي چنين مناسباتي را در سيره ي نبي اکرم صلي الله عليه و آله و زندگي داخلي ايشان مي توان مشاهده نمود.

ج: حجب و حياي افراطي

حجب و حياي افراطي که، نشأت گرفته از تربيت سخت گيرانه ي والدين، فقدان الگوي مناسب در اين زمينه و برخي پيش داوري هايي است که در ذهن زوج هاي جوان شکل گرفته است و متأثر از القائات منفي پاره اي از والدين ناآگاه مي باشد.

د: احتمال اينکه طرف مقابل سوء استفاده کند

« اين طرز فکر کساني است که خود از محبت محروم بوده اند. لذا در محبت کردن به همسر، احتمال سوء استفاده را داده و مي گويند همسرمان لوس مي شود و يا سوء استفاده مي کند. احساسات انسان، فکر او را شکل مي دهد و فکر او رفتارش را تنظيم مي کند. لذا مردي که احساس بدي نسبت به همسر خود دارد، در رفتارش تغييرحاصل مي گردد ». (18)
نبي اکرم صلي الله عليه و آله مي فرمايند:
« قول الرجل للمراه اني احبک لا يذهب من قلبها ابدا ». (19)
به همسرت بگو دوستت دارم، تا ابد از قلب من بيرون نخواهد رفت.
حضرت امام قدس سره در مسافرت مکه، با استخدام کلمات زيبا نامه اي محبت آميز به همسرشان مي نويسند که متن اين نامه از سيماي جمهوري اسلامي هم قرائت شد در اين جا قسمتي از آن را به عنوان نمونه ي يک نامه ي حاوي پيام محبت و صميميت و مهرورزي، مي آوريم:
بسم الله الرحمن الرحيم، تصدقت شوم، قربانت بروم، در اين مدت که مبتلا به جدايي از آن نور چشم و قوت قلبم گرديدم، متذکر شما هستم. و صورت زيبايت در آيينه ي قلبم منقوش است. عزيزم اميدوارم خداوند شما را به سلامت داشته و خوش در پناه خودش حفظ کند. صد حيف که محبوب من در کنارم نيست. . . (20)
بيشتر زوج ها علاقه خويش را به يکديگر ابراز نمي کنند. متأسفانه اين باور غلط در فرهنگ ما جا افتاده که اگر از همسر تعريف شود. يا به او بگويي دوستت دارم، خودش را مي گيرد يا سوء استفاده مي کند. در مشاوره هايي که تاکنون داشته ام به کمتر شوهري بر خورده ام که آزادانه و بدون قيد و شرط به همسرش اظهار عشق و محبت کرده باشد. همه مي گويند: همسرم که مي داند او را دوست دارم. مگر نمي بيند از صبح تا شب به خاطر او و زندگي مان زحمت مي کشم! بچه که نيست بخواهم به او بگويم دوستت دارم.
در پاسخ به مرداني که اين اعتقاد را دارند مي گويم: اگر خسته از کار و مشکلات روزانه به خانه بياييد و همسرتان به شما خسته نباشيد بگويد، خوشحال نمي شويد؟!
شما هم با گفتن دوستت دارم او را شاد کنيد. پيامبر صلي الله عليه و آله فرمود:
« اگر مي خواهيد خدا خير و برکت به خانه ي شما بياورد، موقع ورود به خانه همسرتان سلام کنيد ». (21)

روايات در مورد محبت به همسر

« خداوند تعالي نسبت به زنان بيش از مردان مهربان است ». (22)
« همانا زن از مرد آفريده شده و توجه او به مردان معطوف است. پس زنانتان را دوست بداريد ». (23)
« من اخلاق الانبياء حب النساء. (24)
محبت به زنان از اخلاق پيامبران است.
رسول خدا صلي الله عليه و آله :
« کان رسول الله صلي الله عليه و آله ارحم الناس بالنساء و الصبيان ». (25)
« مهربان ترين مردم نسبت به زنان و کودکان بود ».
پيامبرصلي الله عليه و آله فرمود:
« من از دنياي شما جز زن و عطر چيزي را دوست ندارم ». (26)
از محبت خارها گل مي شود *** وز محبت سرکه ها مل مي شود
از محبت سنگ روغن مي شود*** بي محبت موم آهن مي شود

ويژگي هاي همسران برتر در محبت

همسران برتر آناني هستند که، با همه ي وجود، به نقش جاذبه هاي صوتي و گيرايي کلام در تعامل بين فردي موافقند و در طول حيات مشترک خود و در همه ي موقعيت ها و شرايط، لحظه اي از زبان تأکيد و تشکر و ترغيب و تشويق غافل نمي شوند، آنها نيک مي دانند که همه ي انسان ها نيازمند شنيدن صداهاي آرام و آرامش بخش، جالب و جاذب، گيرا و پر محبت هستند، و از همين رو خداوند به کساني که گوش هاي خود را مخاطب سخنان لغو، کلام ناحق، دروغ و غيبت، تهمت و افترا، گفتار وسوسه انگيز و گناه آلود و آهنگ هاي لهو و غنا قرار نمي دهند استماع زيباترين اصوات و کلمات را نويد مي دهد.
نقش جاذب صدا و کلام به مراتب قوي تر و وسيع تر از محرک هاي بصري است. ارتباط کلامي در خانواده، در سلامت و پويايي اعضاي آن بيشترين تأثير را دارد و همواره در خانواده هايي که در آن ميزان ارتباط کلامي همسران با هم و با فرزندان فوق العاده اندک است، احتمال آسيب پذيري عاطفي و رفتاري کودکان و نوجوانان بيشتر است.
لذا همسران برتر به اين حقيقت اذعان دارند که بايد با جذابيت هاي بياني، وجود همسرخود را سيراب نمايند.
از بدترين عادات نامطلوب و روابط ناخوشايند برخي از همسران در زندگي روزمره، گله مندي و انتقاد، بدبيني و بدگويي و تحکم و فزون خواهي است، اما همسران برتر، وجود ارزشمند خويش را از آفت زبان مصون مي دارند و خوش زباني و خوش بياني، زيبايي کلام و جذابيت پيام، زبان تشويق و ترغيب، تاييد و تکريم و خوش زباني و خوش اخلاقي از سرمايه هاي ارزشمند زندگي آنان است.

روش هاي محبت مردان به زنان

1. وقتي به خانه باز مي گردد، قبل از هر کاري با همسرتان دست داده، او را ببوسيد.
2. از تغييراتي که در فضاي خانه، تغيير دکوراسيون، پوشش لباس، آرايش همسر، انجام شده، تشکرکنيد.
3. حداقل نيم ساعت از وقت خود را اختصاص به همسر داده تا او حرف بزند و شما شنونده ي خوبي باشيد.
4. با مناسبت يا بي مناسبت براي او شاخه اي گل بخريد.
5. اگر ناراحت است، به احساساتش احترام بگذاريد.
6. اگر دير به منزل مي رسيد. حتماً با تلفن به او اطلاع بدهيد.
7. اگر مشکلي براي او يا خانواده همسرتان پيش آمده است با او همدردي کنيد.
8. وقتي همسرتان با شما صحبت مي کند از خواندن روزنامه و ديدن تلويزيون خودداري کنيد.
9. گرفتاري ها و پيش آمدهاي تلخ را با بدزباني و بدخلقي در خانه تلافي نکنيد، چون همسرشما از صبح براي آسايش شما تلاش کرده از شما پاداشي جز لبخند نمي خواهد.
10. ناراحتي ها و غم هاي خود را بدون عصبانيت و پرخاش، در کمال آرامش به همسرتان بگوييد، چون دلسوزتر و با محبت تر از او کس ديگري وجود ندارد.
11. وقتي از کار طاقت فرساي بيرون وارد منزل مي شويد، مسايل و مشکلات بيرون را از ياد ببريد و به فکر کار و خيال خود نباشيد. بيشتر با همسرتان درباره ي آينده و خوبي هاي زندگي صحبت کنيد.
12. هديه، مهر و محبت را زياد مي کند. پيامبر صلي الله عليه و آله فرمودند:
« تحادوا و تحابوا؛ هديه بدهيد که محبت را زياد مي کند ». (27)
13. با دادن هديه به زندگي زناشويي استحکام ببخشيد خريدن يک شاخه گل، نشانه ي محبت شما به همسرتان است.
14. در مواقعي که همسرتان به جهتي عصباني و ناراحت است سعي کنيد در کارهايش دخالت نکنيد، بلکه با محبت و مهرباني به او نزديک شويد.
15. هرگز در نزد همسر خود از خانم ديگري تعريف نکنيد ولو اينکه از نزديکان باشد.
16. با زنان ديگر ولو اينکه از بستگان نزديک شما( حتي مادرتان يا خواهرتان ) باشد به صورت در گوشي صحبت نکنيد؛ چون اين عمل دور از ادب است و باعث ناراحتي و بدگماني همسرتان مي گردد.
17. اگر خانم شما پيشنهاد رفتن به منزل اقوام و فاميل و يا بازار به شما مي دهد بلافاصله رد نکنيد؛ با آغوش باز بپذيريد.
18. در بحث و گفت و گو با همسرتان از قطع کلام همسر خود پرهيز کنيد و با دقت و توجه کامل به سخنان او گوش دهيد.
19. به همسر خود احترام بگذاريد و در سلام کردن به او پيش دستي کنيد.
20. از تحقير و توهين و محکوم کردن همسر خود جداً پرهيز کنيد.
21. هرگز از معاشرت همسر خود با فاميل و بستگانش جلوگيري نکنيد در ديد و بازديدهاي فاميل همسر، هميشه پيش قدم باشيد.
22. کارهاي همسر خود را تحسين کنيد. تمجيد و ستايش زن، کليد کاميابي در زندگي زناشويي است.
23. زحمات و هزينه هايي که براي پذيرايي خويشاوندان همسر خود مي کنيد، هيچ گاه بر زبان نياوريد و منت نگذاريد.
24. همسر خود را در خانه محصور نکنيد.
25. جلوي فاميل از دست پخت همسر خود تعريف کنيد.
برنارد شاو مي گويد:
« اگر مردها از دست پخت همسران خود تعريف کنند، زنها پاي اجاق گاز خود کشي خواهند کرد! »
26. سعي کنيد موقع غذا در کنار همسر خودتان غذا ميل کنيد.
27. زنان هميشه در خانه هستند و دوست دارند تجربه ي بيرون از خانه را نيز داشته باشند؛ لذا در هر هفته يک شب در خارج خانه، در رستوران غذا صرف کنيد.
28. زنان دوست دارند بيشتر صحبت کنند. آن ها قدرت تکلم خوبي دارند اجازه بدهيد آن ها زيادتر حرف بزنند و تمام حرف هاي خود را به گوش شما برسانند.
29. اندازه هاي لباس او را ياد بگيريد و گاه گاهي لباس مناسبي که به نظرتان او دوست دارد، برايش بخريد.
30. گاهي هنگام صحبت کردن او را لمس و نوازش کنيد.
31. در صورت بيماري همسر، فوراً براي بهبودي او اقدام. و از روند بهبودي او مرتباً سؤال کنيد.
32. محيط و فضاي خانه را شاد نگه داريد، زيرا در اين فضاي سبز مي توانيد يکديگر را درک کنيد.

روش هاي محبت زنان به مردان

1. در مقابل همسر خود هرگز با حالتي افسرده، نامرتب و ژوليده ظاهر نشويد. بلکه بسيار تميز، آرايش کرده و معطر و شاد و خندان باشيد و هميشه در حال لبخند زدن باشيد.
2. لباس آشپزي را براي شوهر، و لباس تميز و گران قيمت را براي مهماني اختصاص ندهيد. بلکه بهترين و تميزترين لباس را براي شوهر خود بپوشيد. البته نياز به پوشيدن لباس گران قيمت نيست. لباس بايد شيک و مد روز باشد ارزان هم بود مانعي ندارد.
3. هرگز نزد شوهرتان از مرد ديگري تعريف و تمجيد نکنيد و هيچ مردي را بر او ترجيح ندهيد، بلکه بر عکس، او را بر ديگران ارجع قرار داده و نقاط مثبت او را بيان کنيد. در غير اين صورت آتش حقد و حسد او را شعله ور ساخته ايد.
4. از اقوام و فاميل شوهر، خصوصاً خواهر شوهر ها و مادرشوهرتان به گرمي استقبال کنيد.
5. وقتي به خانه شوهرتا مي رويد حکم يک مهمان را به خود نگيريد، بلکه در انجام کارهاي خانه کمک مادرشوهرتان کنيد. اين بهترين راه اثبات دوستي و محبت شما به مادرشوهر و همسرتان مي باشد.
6. هرگز از شوهر خود نخواهيد از خويشاوندان و نزديکان خود دوري و قطع رابطه کند. اتفاقاً در معاشرت با فاميل همسرتان شما پيش قدم باشيد.
7. هيچ وقت با دوستان همسرتان در مهماني ها گرم صحبت نشويد. علاوه بر اين که خلاف شرع مقدس اسلام است عامل بددلي مردتان به شما مي گردد.
8. در تمام موارد زندگي از مخالفت و مشاجره با همسرتان پرهيز کنيد و اگر احياناً چيزي خلاف ميل شما مطرح مي کند با خوشرويي با او برخورد کنيد.
9. هرگز به شوهرتان اهانت نکنيد و او را سرزنش ننماييد، بلکه برعکس، نهايت احترام را برايش قايل باشيد و اعمال خوب او را تاييد و تشويق کنيد.
10. اقتدار مرد خود را نشکنيد. مردها دوست دارند با قدرت به حساب بيايند. هر عاملي ک باعث از بين رفتن قدرت مردتان است در زندگي حذف کنيد.
11. هيچگاه همسرتان را با برادر خود يا برادرشوهرتان و يا مردان ديگر مقايسه نکنيد. مردها به شدت از مقايسه با ديگران ناراحت مي گردند.
12. مردها فضاي کافي براي استقلال خود مي خواهند. اجازه بدهيد در شبانه روز ساعاتي را در اختيار خودش باشد. او را به خاطر اينکه در کنار شما نبود، محاکمه نکنيد، کجا بودي؟ با چه کسي بودي؟ چرا مرا نبردي؟ اين ها آزادي مرد را محدود مي کند.
13. مردها از نصيحت کردن زن ها رنج مي برند، چون احساس مي کنند قدرت آنان ضعيف شده است.
14. مردها در سکوت به راه حل مي رسند. زنها در حرف زدن زياد، لذا وقتي مردي به گوشه اي رفته و فکر مي کند، اين نشانه ي بي اعتنايي به همسرش نيست، بلکه دنبال راه حل مناسب براي مشکلاتش است.
15. در صدد تغيير رفتار مردها نباشيد چون فکر مي کنند به آنها اعتماد نداريد و يا قصد داريد بر آنان تسلط يابيد.
16. مردها وقتي اشتباه مي کنند حالت دفاعي به خود مي گيرند، ناراحت و عصبي مي شوند. خانم ها، همسرتان را به خاطر اشتباهش سرزنش نکنيد. آن وضعيت را فقط تحمل کنيد.
17. اگر مرد شما درون گرا و کم حرف است و صحبت نمي کند، با طرح سؤالاتي که پاسخ آن براي او مطلوب است او را به گفت و گو وادار کنيد.
18. خانم ها سعي کنند بدون اذن همسر در اموال او تصرف نکنند.
19. در مقابل شوهر خود، هر چند حق با شما باشد، لجبازي و اصرار نکنيد.
20. چنانچه کمک هايي از طرف پدر و مادر و بستگان شما به شوهرتان شده، آنها را به رخ او نکشيد.
21. چنانچه درآمدي داريد و براي زندگي هزينه مي کنيد، آن را بازگو نکنيد.
22. براي برآوردن نيازمندي هاي خود، از نظر مادي و غير مادي، امکانات شوهر خود را در نظر بگيريد و او را تحت فشار قرار ندهيد. خواسته هاي خود را تعديل کنيد.
23. خود را براي شوهرتان آرايش کنيد و حتي در روز 2 بار لباس هاي مناسب و دلخواه همسرتان را بپوشيد.
24. پس از مراجعه شوهر خود به خانه، کارهاي خود را حتي الامکان کنار بگذاريد و در حضور او بنشينيد و با سخنان خوشايند و با گرمي از او پذيرايي کنيد.
25. بعد از تولد اولين فرزند، سعي کنيد محبت خود را نسبت به شوهرتان کم نکنيد.
26. در موقع خروج از خانه او را بدرقه کنيد و با گرمي با او خداحافظي کنيد.
27. در صورتي که دچار سرد مزاجي هستيد و يا نمي توايند نياز جنسي شوهرتان را به خوبي ارضا کنيد براي معالجه به پزشک مراجعه کنيد و يا از مشاور خانواده کمک بگيريد.
28. زحماتي که براي پذيرايي خويشاوندان شوهر خود متحمل مي شويد، به رخ شوهر خود نکشيد.
29. براي انجام درخواست هاي خود با شوهرتان با خشونت و آمرانه برخورد ننماييد.

پي نوشت ها :

1- مقام معظم رهبري به نقل از علي حاج اکبري، مطلع عشق، تاريخ 76/9/14 موقع ايراد خطبه ي عقد.
2- همان، تاريخ 76/9/14.
3- مستدرک الوسايل، ج 2، ص 425.
4- چهل حديث، ص 192.
5- من لا يحضره الفقيه، جلد 4، ص 394/
6-کافي، ج 5، ص 569.
7- سفينه البحار، شيخ عباس قمي، ج 2، ص 639.
8- مجيد رشيد پور، خانواده و فرزندان، چاپ دوم، ص 103-104.
9- تحف العقول، ترجمه ي حسن زاده، ص 77.
10- لثالي الاخبار، ج 3، ص 285.
11- سوره ي نور، آيه 30.
12- غلامعلي افروز، همسران برتر، چاپ اول، 68-69.
13- غلامعلي افروز، همسران برتر، چاپ اول، صص 52-53.
14-عوالي الثالي، ج 1، ص 294.
15-وسايل الشيعه، ج 19، ص 240.
16-شيخ حسين ديلمي، ارشادالقلوب، ترجمه رضايي، ج اول، ص 275 باب 32.
17-مستدرک الوسايل، ج 14، ص 151.
18-محمدرضا شرقي، خانواده متعادل، صص 53-54.
19-کافي، ج 5، ص 569.
20-صحيفه ي نور، جلد اول، ص 2.
21-معاني الاخيار، ص 162
22-فيض کاشاني، محجه البيضا، ج 3 ص119.
23-بحارالانوار، ج 103، ص 226.
24-سنن النبي، ص 147.
25-ابن عساکر، تاريخ مدينه دمشق، ج 4، ص 88.
26-وسايل الشيعه، ج 20، ص 22.
27-عوالي الثالي، ج 1، ص 294

منبع مقاله :
رفيعي محمدي، علي محمد؛ (1389)، نسيم عشق: عوامل تحکيم و تزلزل خانواده، قم: انتشارات رسول اعظم ( صل الله عليه و آله و سلم )، چاپ هفتم